Rok Profilaktyki Raka Piersi
18 grudnia 2017 r. Sejmik Województwa Śląskiego przyjął uchwałę w sprawie podjęcia rezolucji ustanawiającej rok 2018 Rokiem Profilaktyki Raka Piersi.
W uzasadnieniu rezolucji sejmiku napisano, że inicjatywa ma służyć zwiększeniu świadomości na temat chorób nowotworowych oraz wzmocnić profilaktykę raka piersi wśród mieszkanek regionu poprzez całoroczną kampanię edukacyjną.
Radni pragną w ten sposób zwrócić szczególną uwagę na problem zachorowań oraz istotę wczesnego wykrywania nowotworów. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród Polek i stanowi główną przyczynę zgonów kobiet z powodu chorób nowotworowych - czytamy w rezolucji.
Nadrzędnym celem ustanowienia Roku Profilaktyki Raka Piersi jest wzrost świadomości społecznej dotyczącej nowotworów, w tym w szczególności raka piersi, co umożliwi wczesne wykrycie choroby oraz pozwoli ocalić życie wielu osób.
W związku z powyższym Samorząd Województwa Śląskiego pragnie podjąć szereg działań propagujących profilaktykę i wczesne wykrywanie nowotworów oraz włączyć się w kampanię społeczną mającą na celu zmniejszenie ilości zachorowań na raka piersi wśród mieszkanek województwa śląskiego.
Zdjęcie – domena publiczna
Apel
Inicjatywa podjęta przez Sejmik Województwa Śląskiego jest sprawą ważną i bardzo potrzebną, chyba nie ma wśród nas osoby, która w żaden sposób nie zetknęła się z tą chorobą, czy to swoją, swoich bliskich, przyjaciół, znajomych. Nieustannie obserwujemy jak duże żniwo zbiera rak.
Na portalu Polskiej Unii Onkologii czytamy:
(…) nowotwory złośliwe są drugą pod względem częstości przyczyną zgonów w Polsce i stanowią ponad 20% wszystkich zgonów - po chorobach serca i naczyń. Oznacza to, że co 5-ty mieszkaniec Polski umiera z powodu nowotworu złośliwego, a co 4-ty zachoruje na tę chorobę. Rocznie na nowotwory złośliwe w Polsce zapada 110 tys. osób i około 80 tys. umiera z tego powodu. Każdego dnia w Polsce ponad 300 osób zachorowuje na raka a ponad 220 z tego powodu umiera.
Przerażające, prawda? Czytajcie jednak dalej:
Ze stanu praktycznie sprawdzonej wiedzy i z doświadczeń wielu krajów wynika, że skoordynowane przedsięwzięcia mogą doprowadzić zarówno do stopniowego ograniczenia zachorowań na nowotwory, jak i do bardzo znacznego wzrostu odsetka chorych skutecznie leczonych.
Tak, świadomość ma ogromne znaczenie. Pomimo wielu różnego typu akcji, zarówno o zasięgu ogólnopolskim jak i regionalnym, mających na celu uświadomienie społeczeństwa w tym zakresie, nadal nasza wiedza na temat nowotworów jest znikoma a przecież wiedzieć więcej to bać się mniej. Strach paraliżuje, nie pozwala działać, myślisz sobie - nie będę o tym myślał/a i zaklinasz rzeczywistość. Doskonale znamy ten scenariusz. Nie zdajemy sobie sprawy jak ważne są nasze małe, codzienne wybory - co zjem i czym nakarmię swoją rodzinę, jak przechowam żywność, jak spędzę wolny czas. Wielu z nas nie daje sobie sprawy jak ważna jest świadomość czym jest choroba nowotworowa, jak istotna jest wiedza na temat wyników badań wszystkich etapów diagnostycznych i możliwości jej leczenia.
Pomyślcie o osobach dla was ważnych, o mamach, córkach, siostrach, żonach, przyjaciółkach, pomyślcie również o mężach, ojcach, braciach – tak, ich problem również dotyczy, wprawdzie nie w kontekście raka piersi a np. raka prostaty czy jąder. Jeśli nie z myślą o sobie, to może z myślą właśnie o nich dowiedzcie się więcej i oswójcie strach -poświęćcie chwilę i przeczytajcie małe kompendium, które dla was przygotowaliśmy.
Jeszcze do niedawna rak piersi był tematem tabu, a kobiety u których zdiagnozowano tę chorobę były skazane na samotne zmaganie się z kryzysem emocjonalnym, lękiem przed śmiercią, utratą stereotypowo postrzeganej kobiecości oraz trudnym procesem leczenia i cierpieniem fizycznym. (…) Od pewnego czasu obserwuje się zmianę w postrzeganiu zarówno samej choroby nowotworowej, jak i osób nią dotkniętych. Zwiększyła się świadomość znaczenia promocji zdrowia, profilaktyki i zdrowego stylu życia oraz wrażliwość na problemy emocjonalne pacjentów. Istotną rolę w zmianie tej perspektywy odegrali: reprezentanci medycyny, media oraz chorujące kobiety – głównie te zrzeszone w klubach Amazonek, które coraz częściej opowiadają o swoich doświadczeniach.
Małżeństwo i rodzicielstwo a zdrowie, red nauk. Teresa Rostowska, Aleksandra Lewandowska-Walter ,Toruń 2012, s. 178
Doświadczenia Amazonek są różne, przeczytajcie relację jednej z nich:
Problemy zdrowia psychicznego kobiet, red. Joanna Meder, Kraków 2003, s. 193-194
Kluby amazonek – Górny Śląsk:
http://www.puo.pl/dla-pacjentow/kluby-zrzeszone-w-federacji-polskich-klubow-kobiet
http://amazonki.net/baza_osrodkow/osrodki_regionalne/12
Samobadanie
Samobadanie piersi jest podstawowym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego, tzw. palpacji. W przypadku wykrycia guzka w piersi konieczne jest równoczesne zbadanie tego samego fragmentu drugiej piersi. Jeżeli kobieta zaobserwuje podobną zmianę to zazwyczaj nie jest ona groźna (może być uwarunkowana genetycznie), ale wymaga konsultacji lekarza.
W pozostałych przypadkach powinna koniecznie skontaktować się z lekarzem.
USG piersi
USG piersi jest to metoda obrazowa badania z użyciem ultradźwięków. Przeprowadzane jest ono w celu wspomagania i uzupełnienia badania mammograficznego. USG skutecznie wykrywa łagodne oraz rakowe zmiany w piersi. Zalecane jest kobietom między 20 a 40 rokiem życia, jak również pacjentkom powyżej 40 roku życia, z tego względu, że USG pomaga wykrywać zmiany, których nie wykaże badanie mammograficzne. Jest to metoda nieinwazyjna, bezbolesna i całkowicie bezpieczna (można ją stosować również u kobiet w ciąży i karmiących). Profilaktycznie USG piersi należy robić raz w roku.
Mammografia
Mammografia to rentgenowskie badanie piersi, które jest obecnie najlepszym sposobem wykrywania raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. Pozwala rozpoznać wczesne zmiany, jak również te, które nie dają się wyczuć podczas badania palpacyjnego, wielkości 2-3 mm. Ucisk stosowany w czasie mammografii nie uszkadza piersi; jest konieczny w celu uzyskania zdjęć wysokiej jakości, a ponadto pozwala na obniżenie dawki promieniowania rentgenowskiego. Mammografia pozwala wcześnie wykrywać 90-95% zmian nowotworowych, a we wczesnej fazie rozwoju każdy nowotwór może być całkowicie uleczalny.
O programie profilaktyki raka piersi przeczytacie na:
http://profilaktykaraka.coi.waw.pl/informacje-o-programie
Na stronach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) podane są ośrodki medyczne, w których można wykonać bezpłatną mammografię lub cytologię:
http://www.nfz-katowice.pl/?a=newsy_pobierz&k0=dla-pacjenta&k1=programy-profilaktyczne&id_l=210
Tu znajdziecie harmonogram mammobusu:
http://www.nfz-katowice.pl/dla-pacjenta/harmonogram-mammobusu
Każdy może zachorować na raka. Nasz styl życia determinuje większe lub mniejsze ryzyko zachorowania. Z badań wynika, że wielu zachorowań moglibyśmy uniknąć, gdybyśmy stosowali się do zaleceń Polskiego Komitetu Zwalczania Raka - przeczytajcie, stosunkowo łatwo wprowadzić je w życie:
- Nie pal lub unikaj palenia tytoniu: nie rozpoczynaj palenia, zerwij z nałogiem, unikaj towarzystwa osób palących;
- Ograniczaj spożywanie alkoholu, zwłaszcza alkoholi wysokoprocentowych;
- Ograniczaj spożywanie tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych;
- Ograniczaj spożywanie produktów zbyt słonych i kwaśnych (marynaty), wędzonych i peklowanych;
- Unikaj nadwagi także poprzez zachowanie sprawności fizycznej i zapewnienie organizmowi codziennej dawki ruchu;
- Dostarczaj organizmowi witamin i mikroelementów, dziennie minimum 5 porcji owoców i warzyw;
- Spożywaj dużo produktów bogatych w błonnik, głównie pieczywa z gruboziarnistego przemiału mąki (warzywa i owoce też zawierają błonnik);
- Przechowuj żywność w lodówce, zwłaszcza warzywa po ugotowaniu;
- Unikaj nadmiernego naświetlania promieniowaniem słonecznym – dotyczy opalania się na słońcu (zwłaszcza w godz. 11-14) lub lampą kwarcową;
- Zgłoś się do lekarza natychmiast gdy wystąpi nawet tylko jeden z "siedmiu znaków ostrzegawczych".
Marian Sygit: Zdrowie publiczne. Warszawa 2010, s. 274-275
Więcej informacji znajdziecie na: www.kodekswalkizrakiem.pl
Dokładne informacje na temat podstawowych terminów związanych z rakiem piersi, diagnozowaniem choroby, leczeniem i rehabilitacją znajdziecie w onkopedii na:
Warto również przyswoić zasady i wskazówki diety antyrakowej:
Co kryje się pod pojęciem raka piersi? Dokładne informacje znajdziecie na stronach: www.rakpiersi.pl
Z naszych zbiorów:
KSIĄŻKI I ICH FRAGMENTY:
- CODZIENNOŚĆ w zderzeniu ze śmiertelną chorobą : analiza narracji raka piersi publikowanych w prasie kobiecej / Edyta Zierkiewicz // W: SPOŁECZEŃSTWO i codzienność. - Warszawa : Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2009. - S. 345-371
- GRUPA samopomocy jako źródło wsparcia społecznego : (na przykładzie Klubu Kobiet po Mastektomii "Amazonki") / Małgorzata Rębiałkowska-Stankiewicz // W: AKTUALNE problemy wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych. - Lublin : Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2004. - S. 299-309
- PRAKTYCZNY podręcznik psychoonkologii dorosłych / pod red. Marii Rogiewicz. - Kraków : Medycyna Praktyczna, 2015
- PROBLEMY seksualne kobiet po leczeniu nowotworów / Zbigniew Wronkowicz, Szymon Brużewicz // W: O SEKSUALNOŚCI osób niepełnosprawnych. - Warszawa : Instytut Rozwoju Służb Społecznych, 2007. - S. 141-149
- RAK sutka u kobiet : profilaktyka i diagnostyka / Agnieszka Guła // W: ZAGROŻENIA zdrowia chorobami cywilizacyjnymi. - Kraków : Impuls, 2008. - S. 31-47, bibliogr.
- REHABILITACJA psychofizyczna w leczeniu raka piersi / Hanna Tchórzewska.// W: PROBLEMY zdrowia psychicznego kobiet. - Kraków : Komitet Redakcyjno-Wydawniczy Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, 2003. - S. 183-186
- SZTUCZNE poronienie a rak piersi : dowody epidemiologiczne i biologiczne / Joel Brind ; tł. Zbigniew Karpiński // W: ABORCJA. - Wrocław : Wektory, 2009. - S. 89-97
- WSPARCIE społeczne w chorobie nowotworowej piersi - analiza deficytów i nadmiaru wsparcia w aspekcie sieci społecznej / Małgorzata Rębiałkowska-Stankiewicz // W: ZDROWIE człowieka i jego edukacja gerontologiczna. - Bydgoszcz : Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, 2004. - S. 87-93
- WYMIARY kobiecości i męskości : od psychobiologii do kultury / red. nauk. Bogna Bartosz. - Warszawa : Eneteia Wydawnictwo Psychologii i Kultury, 2011
- ŻYCIE rodzinne w sytuacji raka piersi / Emilia Mazurek // W: MAŁŻEŃSTWO i rodzicielstwo a zdrowie. - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek ; Gdańsk : Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna, 2012. - S. 177-194
ARTYKUŁY Z CZASOPISM:
- ADAPTACJA do choroby nowotworowej / Paweł Izdebski, Jarosław Opalewski // Przegląd Psychologiczny. - 2015, t. 58, nr 3, s. 290-302
- BLOGORAKI - w poszukiwaniu nowego języka choroby / Małgorzata Piętowska.// Przegląd Humanistyczny. - 2015, nr 1, s. 137-142
- CIĄŻA a nowotwory / Beata Żuchowska-Vogelgesang.// Służba Życiu. - 2009, nr 1, s. 6-9
- NA Archipelagu Cancer / Krystyna Kofta.// Charaktery. - 2017, nr 4, s. 80-83
- POCZUCIE umiejscowienia kontroli i poczucie koherencji a strategie radzenia sobie ze stresem u kobiet chorych na raka piersi / Jan F. Terelak, Elżbieta Krzesicka, Monika Małkiewicz // Studia Psychologica. - Nr 9 (2009), s. 21-44, bibliogr.
- WIĘCEJ nadziei dla chorych na raka piersi / Francisco J. Esteva, Gabriel N. Hortobagyi // Świat Nauki. - 2008, nr 8, s. 34-42
- WYBRANE problemy w badaniach nad jakością życia w chorobie nowotworowej / Agnieszka Wójcik, Bogumiła Kurjanowicz // Postępy Rehabilitacji. - 2007, nr 4, s. 27-30, bibliogr.
- ZASTĄPIĆ mammografię : przesiewowym metodom wykrywania nowotworów piersi daleko do ideału / Nancy Shute // Świat Nauki. - 2011, nr 6, s. 22-23